Als wij ervan mogen zijn, komt het helemaal goed
“Organiseer niet wat je niet hoeft te organiseren” was een uitspraak van een professionalin een arenadiscussie die ik onlangs leidde. Hij staat daarin niet alleen: In navolging van Mathieu Weggeman hebben velen de overtuiging dat je aan professionals vooral geen leiding moet geven. Die zijn immers zo betrokken en gekwalificeerd, dat dat helemaal niet nodig is. Zelfsturing is daarom het adagium! Maar is dat wel zo?In ons werk ervaren we in ieder geval vaak het tegendeel. Of het nu gaat om juristen, medici, consultants of docenten, daar waar leidinggevenden de sturing van hun afdeling volledig overlaten aan hun professionals ontstaat na enige tijd onduidelijkheid, onzekerheid en soms zelfs onveiligheid. De roep om leiding en richting is oorverdovend: “ik wil weten waar ik aan toe ben; wanneer gaat hij nu eens leiding geven?”. Daar staat tegenover dat juist daar waar het management helder is over ‘de stip op de muur’ (visie en koers), consequent stuurt op ‘stoepranden’ (normen en waarden, kwaliteit e.d.) en veel feedback geeft, professionals ruimte en vertrouwen ervaren. Omdat er echt aandacht voor ze is, de lat hoog ligt en ze weten wat er van hen wordt verwacht.
Dit is wat wij noemen de paradox van zelfsturing: die bestaat namelijk alleen bij de gratie van heldere kaders. Pas dan en alleen dan kun je als manager ‘dienend’ en ‘faciliterend’ zijn.